จมื่นอมรดรุณารักษ์ (แจ่ม สุนทรเวช) เรียบเรียงตามมติของคณะกรรมการสัมมนาเรื่องดุสิตธานี.

หอสมุดแห่งชาติพิมพ์ในงานพระบรมราชานุสรณ์ 10-12 พฤศจิกายน 2513.

เป็นการรวบรวมข้อเท็จจริงที่ได้กล่าวถึงเรื่องราวของเมืองดุสิตธานีที่แสดงให้เห็นถึงพระปรีชาญาณของรัชกาลที่ 6 ในทางการปกครอง เพื่อให้ประชาชนได้เข้าใจถึงพระบรมราโชบายของพระองค์ท่านที่ทรงริเริ่ม และพยายามที่จะให้คนไทยได้รู้จัก และเข้าใจการปกครองระบอบประชาธิปไตย. รายละเอียดของเนื้อหาภายในเล่มนี้ประกอบด้วยบันทึกต่าง ๆ อาทิ เรื่องของเมืองดุสิตธานี -- เรื่องของเจ้าคุณอนุชิตชาญชัย (พงศ์ สวัสดิ์-ชูโต) -- การปกครองฝ่ายรัฐบาล -- แผนที่ดุสิตธานี -- ชื่อบ้านในอำเภอเขาหลวง -- ชื่อบ้านในอำเภอบึงพระราม -- ชื่อบ้านในอำเภอดอนพระราม -- ชื่อบ้านในอำเภอดุสิต -- ชื่อบ้านในอำเภอปากน้ำ -- ชื่อบ้านคหบดี -- อาคารพานิชย์ -- ชื่อบ้านของท่านราม ณ กรุงเทพ (พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว) -- บาญชีสำมะโนครัวทวยนาครในตำบลดุสิต -- สรุปสำมะโนครัวตำบลดุสิต -- สมัยที่ 1 เมืองมัง สมัยสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราวุธ -- สมัยที่ี 2 นคราภิบาล (Municiplity) สมัยสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราวุธ -- สมัยที่ 3 ดุสิตธานี (การปกครองแบบสภา) สมัยสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราวุธ -- พระราชปรารถนา 5 ประการ ของ ร. 6 -- บันทึกรายวันของ ม.ล. ปิ่น มาลากุล ปี 2461 -- บันทึกรายวันของ ม.ล. ปิ่น มาลากุล เรื่องเมืองดุสิตธานี -- ชื่อเมืองดุสิตธานี -- ที่ประทับริมอ่างหยก -- ลักษณะของดุสิตธานี -- การจัดบริเวณบ้าน -- ชื่อถนนของดุสิตธานี -- ตามบันทึกพระยาอนุชิต ฯ -- ชื่อเรือนจำ ตามบันทึกของพระยาอนุชิต ฯ -- ชื่อสวนหลวง ตามบันทึกพระยาอนุชิต ฯ -- ชื่อกองดับเพลิง ตามบันทึกของพระยาอนุชิต ฯ -- เรื่องภาพของดุสิตธานี -- ชื่อประตูน้ำ ตามบันทึกของพระยาอนุชิต ฯ -- ชื่อโรงเรียน ตามบันทึกของพระยาอนุชิต ฯ -- ชื่อวัด ตามบันทึกของพระยาอนุชิต ฯ -- ชื่อสะพาน ตามบันทึกของพระยาอนุชิต ฯ -- ชื่อโรงพยาบาล ตามบันทึกของพระยาอนุชิต ฯ -- ชื่อแม่น้ำ ลำคลอง ลำธาร และน้ำตก ตามบันทึกของพระยาอนุชิต ฯ -- ชื่อพระราชวังและพระที่นั่งต่าง ๆ ตามบันทึกของพระยาอนุชิต ฯ -- นามทวาร ตามบันทึกของพระยาอนุชิต ฯ -- นามป้อมปราการ ตามบันทึกของพระยาอนุชิต ฯ -- โรงทหาร ตามบันทึกของพระยาอนุชิต ฯ -- นามเกาะ ตามบันทึกของพระยาอนุชิต ฯ -- นามเกาะ ตามบันทึกของพระยาอนุชิต ฯ -- นามเขา ตามบันทึกของพระยาอนุชิต ฯ -- นามอนุสาวรีย์ ตามบันทึกของพระยาอนุชิต ฯ -- นามภัตตาคาร ตามบันทึกของพระยาอนุชิต ฯ -- นามโรงละครและภาพยนตร์ ตามบันทึกของพระยาอนุชิต ฯ -- ธนาคาร โรงอาบน้ำร้อน ตลาดของสด ตามบันทึกของพระยาอนุชิต ฯ -- วิถีของการเมือง -- เลือกตั้งนคราภิบาลประเดิมครั้งที่ 1 ได้แก่พระยาสุจริตธำรง (โถ สุจริตกุล) -- พระราชทานธรรมนูญลักษณะปกครอง -- เลือกตั้งนคราภิบาลครั้งที่ 2 ได้แก่พระยาอนิรุทธเทวา (ม.ล. ฟื้น พึ่งบุญ) -- พระราชกำหนดเพิ่มเติมและแก้ไขธรรมนูญครั้งที่ 1 -- เลือกตั้งเชษฐบุรุษครั้งที่ 1 -- เลือกตั้งนคราภิบาลครั้งที่ 3 ได้แก่พระยาอนิรุทธเทวา -- ท่านราม ณ กรุงเทพ ขอลาออกจากหน้าที่สภาเลขาธิการ --พระราชบัญญัติให้แก้ไขเพิ่มเติมธรรมนูญครั้งที่ 2 -- พระราชดำรัสเปิดศาลารัฐบาลมณฑลดุสิต -- เลือกตั้งเชษฐบุรุษครั้งที่ 2 -- เลือกตั้งนคราภิบาลครั้งที่ 4 ได้แก่นายขัน หุ้มแพร (ตี๋ ภัทรเสวี) -- บัญชีรายชือเลือกตั้งตามอักขรานุกรม -- เลือกตั้งเชษฐบุรุษครั้งที่ 3 -- ประกาศแก้ไขการปกครองคณะนคราภิบาล -- เลือกตั้งนคราภิบาลครั้งที่ 5 -- ได้แก่เจ้าหมื่นเสมอใจราช (เนียร สาคริก) -- ท่านราม ณ กรุงเทพและพรรคแพรแถบสีน้ำเงินประชุมปลดนคราภิบาล -- เลือกตั้งนคราภิบาลเฉพาะกาล ได้แก่พระยาอนิรุทธเทวา ครั้งที่ 6 -- ประชุมเลือกตั้งนคราภิบาลครั้งที่ 7 ได้แก่นายลิขิตสารสนอง (ชัพพ์ บุนนาค) -- สรุปเรื่องวิถีของการเมือง -- ละครเวทีการเมือง -- สอบมรรคุเทศก์ -- ประกาศตั้งท่านราม ณ กรุงเทพ เป็นประธานกรรมการสอบมรรคุเทศก์ -- วางกฎและตั้งคณะกรรมการสอบมรรคุเทศก์ -- ประกาศแก้ไขเปลี่ยนแปลงหน้าที่มรรคุเทศก์ -- การสอบไล่มรรคุเทศก์ครั้งที่ 1 -- รายนามผู้สมัครสอบไล่ได้มรรคุเทศก์รุ่นทีี่ 1 -- ตั้งพระยาแพทยพงศา (สุ่น สุนทรเวช) เป็นประธานกรรมการสอบมรรคุเทศก์ -- รายนามผู้สอบไล่ได้มรรคุเทศก์รุ่นที่ 2 -- ใบทัฬหิกรรม -- แจ้ง -- ความประกวดเคหสถาน -- ผู้ได้รับรางวัลประกวดเคหสถาน -- เรื่องหนังสือพิมพ์ -- หนังสือพิมพ์ดุสิตสมิต -- ภาพฝีพระหัตถ์ -- หนังสือพิมพ์ดุสิตสักขี -- หนังสือพิมพ์ดุสิตสมัย -- ข่าวในพระราชสำนัก -- ข่าวประจำวันทั่วไป -- ประกาศแจ้งความของทางการ -- ประกาศต่าง ๆ -- แจ้งความเรื่องการค้า -- ภาคตอบปัญหา -- ความเห็นเอกชน -- ข่าวต่างธานี -- สนามกวี -- บทกวีจากหนังสือพิมพ์ดุสิตสมิต -- บทกวีจากหนังสือพิมพ์ดุสิตสมัย -- ชมดุสิตธานีของกรรมการสอบมรรคุเทศก์ผู้หนึ่ง -- บทกวีของชาวคณะหนังสือพิมพ์ดุสิตสมัย -- บทกวีของนายรองกวด (แจ่ม สุนทรเวช) -- โปรดเกล้าฯ ให้ข้าราชการภายนอกเข้าร่วมด้วย -- ไม่มีเจ้านายชั้นสูงเข้าร่วม -- พระราชวังพญาไท -- แผนงานภายหน้า -- การเงินของล้นเกล้า ฯ ร. 6 -- รายพระนามและนามผู้ที่ออกเงินช่วยเหลือการพิมพ์หนังสือ 'ดุสิตธานี เมืองประชาธิปไตย'